दिनांक २६/८/२०२२
दिनांक २६/०८/२०२२
आजची गोष्ट: बलराम आणि श्रीकृष्ण याच्याआधी जन्मलेल्या सहा मुलांची कथा
सनातन धर्म इतका प्राचीन आहे की त्याचा अभ्यास करण्यासाठी आयुष्य थिटे पडेल पण ब्लॉग किंवा ट्विट यातून सनातन धर्माच्या काही ज्ञात अज्ञात गोष्टी तुमच्या पर्यत पोहचवण्याचे जो मनोमन संकल्प केला आहे त्यात आज एक नवीन गोष्ट सादर करत आहे, पण ही एक गोष्ट आहे की एका गोष्टीत अनेक गोष्टी हे समजून घेण्यासाठी नक्की वाचा आणि आवडली तर इतरांना फॉरवर्ड देखील करा ही माझी नम्र विनंती आणि तेवढं follow करायला विसरू नका कारण follow केलेत तरच अश्याच प्रकारचे अनेक लेख तुमच्यापर्यत पोहचणार ना
आपल्या सगळ्यांना कृष्ण जन्माची कथा माहीत असेलच पण ही कथा ऐकताना, मुलांना सांगताना मनात एक प्रश्न उत्पन्न झाला की कृष्णाचा जन्म आठवा होणार होता तर आधी जन्मणाऱ्या त्या सहा मुलांचा असा काय दोष होता की ते जन्मतःच मृत्यूला सामोरे गेले. आता इथे सहा असा उल्लेख केल्यामुळे वासुदेव आणि देवकी याच्या सात मुलांचा वध कंसाने केला अस सांगण्यात येते त्यामुळे नक्की सहा की सात याबद्दल शंका उपस्थित होणे साहजिक पण हीच तर गंमत आहे आपल्या सनातन धर्माची की इथे प्रत्येक गोष्टीला एक बॅकअप असतो आणि तो सप्रमाण सिद्ध आजच्या गोष्टीने नक्की होईल. सहा मुलाचा वध केल्यावर देवी योगमायाने देवकीच्या पोटातील सातवा गर्भ वसुदेवाच्या अन्य पत्नी रोहिणीमध्ये हस्तांतरित केला ज्यामुळे बलरामचा जन्म झाला, रोहिणी कंसाने पती वासुदेव आणि देवकी यांना तुरुंगात टाकले असताना वासुदेवचा मित्र नंद याच्या घरी शरण आली होती. या गोष्टींमुळे हे सिद्ध होते की कंसाने देवकीच्या सहा मुलांना ठार मारले होते आणि सातव्या मुलाच्या जन्म होण्याआधी गर्भपात झाल्याची बातमी त्याच्यापर्यंत पोहचली होती त्यानंतरची कृष्ण जन्म, वासुदेव यामुनेतून नंदाकडे जाणे मुलांची अदलाबदल ही गोष्ट तर सर्वांना तोंडपाठ असेलच नाही का? पण सुरुवातीला म्हंटल्याप्रमाणे कृष्ण बलराम याच्या आधी जन्मलेल्या त्या सहा मुलांचा असा काय दोष असेल की जन्मतः त्यांना मृत्यूला आलिंगन द्यावे लागले?
गोष्ट समजून घेण्यासाठी अजून थोडे मागे जावे लागेल, कलानेमी नावाचा एक दैत्य होता त्याला सहा मुले आणि एक मुलगी जीचे नाव वृंदा होते तिचा विवाह जालंधरशी झालेला होता आणि कलानेमीला सहा मुलगे होते जे त्यांच्या पूर्वीच्या जन्मात ब्रह्मदेवाचा मानसपुत्र मरिचीचे पुत्र होते .धर्मग्रंथानुसार ब्रह्मलोकात स्मर, उद्रिथ, परिश्वंग, पतंग, क्षुद्रामृत आणि घ्रिणी नावाच्या 6 देवता होत्या. जे ब्रह्माजींचे आशीर्वाद होते. पौराणिक कथांनुसार ब्रह्माजींची कृपा आणि स्नेह त्यांच्यावर सदैव राहात होता. ब्रह्म त्याच्याकडून होणाऱ्या प्रत्येक छोट्या चुकीकडे दुर्लक्ष करायचे. त्यामुळे हळूहळू त्याला स्वतःचा अभिमान वाटू लागला. त्याला वाटले की समोर काहीच नाही. याच दरम्यान एके दिवशी त्यांनी ब्रह्माजींचाही अपमान केला. त्यामुळे ब्रह्माजींचा त्याच्यावर कोप झाला, या क्रोधाच्या भरात येऊन त्यांनी त्याला पृथ्वीवर राक्षसवंशात जन्म घेण्याचा शाप दिला. शाप मिळताच त्याची भ्रष्ट बुद्धी बरी झाली आणि तो ब्रह्माजींकडे क्षमा मागू लागला. ब्रह्माजींना त्यांची दया आली आणि त्यांनी शाप कमी करताना त्यांना सांगितले की आता तुला दैत्य वंशात जन्म घ्यावा लागेल पण तुझे पूर्वज्ञान कायम राहील.
त्यानंतर त्या सहा देवांनी कालानुसार राक्षस राजा हिरण्यकशिपूच्या घरी जन्म घेतला. या दरम्यान त्यांनी पूर्वजन्मीचे ज्ञान असल्याने कोणतेही चुकीचे काम केले नाही. ब्रह्माजींना प्रसन्न करण्यासाठी त्यांनी सर्व वेळ तपश्चर्या करण्यात व्यतीत केले. यावर प्रसन्न होऊन ब्रह्माजींनी त्याला वरदान मागायला सांगितले.
त्या सहा देवांनी, दानव योनीच्या प्रभावाखाली, त्यांनी एकच वरदान मागितले की आपण देवतांच्या, गंधर्वांच्या हातून मरू नये आणि रोगाने मरू नये. त्यांच्याकडून हे वरदान ऐकून ब्रह्माजींना अस्तु म्हणत कुतूहल वाटले. इकडे हिरण्यकशिपू देवांची पूजा केल्यामुळे आपल्या पुत्रांवर रागावला होता. त्यानंतर त्याने त्या सर्वांना शाप दिला की तुमचा मृत्यू देवता किंवा गंधर्वाच्या हातून नाही तर राक्षसाच्या हातून होईल.
या शापामुळे तो देवकीच्या पोटी जन्माला आला आणि कंसाच्या हातून मरण पावल्यानंतर त्याला सुतला लोकात स्थान मिळाले असे म्हणतात.
बहुतांश लोकांना ही गोष्ट माहीत असेलच असे नाही पण हिंदू धर्माच्या कर्म सिद्धांतानुसार, वाईट आणि चांगल्या कर्मांच्या एकत्रित कृतींचा परिणाम पुण्य/आशीर्वाद किंवा पाप/शिक्षामध्ये होतो. कर्म कसेही फिरून परत आपल्याला भेटणार हे निश्चित असते मग ते चांगले कर्म असो की वाईट. हिंदू सनातन धर्मात पुनर्जन्म हा सिद्धांत आहे त्यामुळे शरीर जीर्ण होऊन संपल्यानतरही आत्मा नवीन शरीराचा आसरा घेऊन पुन्हा जन्म घेतो आणि पूर्वी केलेल्या कर्माची फळे चाखतो. जिथे देव दानव याना हा फेरा सुटला नाही तिथे आपली काय बिषात त्यामुळे धार्मिक, पुराण गोष्टीतून शिक्षा घेऊन आपण आपले कर्म सत्कर्मात घालवण्याचा प्रण करून जिवंत असे पर्यत सर्वांना बरोबर घेऊन सुखाने संसार केला पाहिजे.
चला तर परत भेटू पुढच्या गोष्टीत, गोष्ट आवडली तर नक्की follow करा शेयर करा.
धन्यवाद
क्रमशः
२५ ऑगस्ट २०२२
नमस्कार,
आज तुम्हाला बलराम आणि श्रीकृष्ण यांचा देहत्यागाची गोष्ट सांगणार आहे.
महाभारताचा निकाल पांडवांच्या बाजूने लागला, पांडवांनी सुयोग्य राज्यकारभार चालू केला आणि ह्याच काळात यादवांचा प्रभाव वाढायला लागला होता. श्रीकृष्णाने ठरवले असते तर युद्ध झालेच नसते आणि कौरव कुळाचा नाश झाला नसता अशी धारणा कौरवाची आई गांधारीची होती म्हणूनच रागाच्या भरात तिने श्रीकृष्णाला यादव कुळाचा सर्वनाश होईल आणि कृष्ण तिच्यासारखा एकटा राहील असा शाप दिला होता. काही वर्षानंतर हा शाप पूर्ण होण्याची वेळ आली होती, श्रीकृष्णाचा अवतार कार्य संपले होते अश्यावेळी वायूदेवाने हा निरोप श्रीकृष्णापर्यत पोहचवला पण यादव कुळाचा अंत झाल्याशिवाय अवतार संपणे अशक्य होते त्यामुळे दुसऱ्याच दिवसापासून अशुभ, असंतोषाचे वारे गोकुळावर फिरू लागले, यादव महाभारतातील पराक्रम आणि सामर्थ्य यावरून भांडणे करू लागले, भांडणे इतकी वाढली की त्याचा कलह मारामारीत आणि नंतर युद्धात परावर्तित झाला. यादव एकमेकांशी युद्ध करत करत गांधारीच्या शापाप्रमाणे संपून गेले हे बलराम याना कळल्याने त्यांनी समुद्राच्या जवळ ध्यानस्थ बसून आपले प्राण सोडले. बलराम म्हणजे आदिशेषनाग, त्यांनी बलरामच्या देहातून आपला अवतार संपवून बाहेर पडले आणि समुद्राच्या तळाशी निघून गेले. ज्यावेळी यादवांचा संहार आणि बलराम यांचे देहत्याग माहिती श्रीकृष्णाना मिळाली त्यांनी आपला अवतार संपवण्याचा निर्णय घेऊन जंगलाच्या दिशेने प्रवास चालू केला, थोड्या वेळाने ते आपल्या चतुर्भुज अवतारात एका झाडाखाली विलाप आणि आराम करण्यासाठी बसले असताना एक विषारी बाण त्याच्या पायाच्या अंगठ्यात घुसला. बाण मारणारा आदीवासी जरा नामक व्यक्तीने ज्यावेळी श्रीकृष्ण याना बाण लागला हे पहिले त्यावेळी तो खूप घाबरला पण श्रीकृष्णाने त्याला शांत करून मागील अवतारात श्रीरामाने बालीला झाडामागे लपून बाण चालवला त्या कर्माचे फळ आपल्याला ह्या अवतारात मिळाले आणि त्या अवतारात बालीला दिलेले वचन पूर्ण केले असे आदिवासी जरा याला पूर्वजन्माचे रहस्य सांगून श्रीकृष्णाने आपला अवतार संपवला. त्याच दिवसापासून पृथ्वीवर कलियुगाची सुरुवात झाली.
१६ ऑगस्ट २०२२
नमस्कार,
दुष्टांच्या नाशासाठी, सज्जनांच्या रक्षणासाठी आणि धर्माचा रस्ता दाखवण्यासाठी देवांना भूलोकात जन्म/ अवतार घ्यावा लागत होता. सृष्टीचा तारणहार भगवान विष्णू यांनी कैक वेळा अवतार घेऊन मानवी जीवनाची घडी बसवली आणि प्रत्येक अवतारात त्याना सहकार्य करायला, भगवान विष्णू यांचा सहवास लाभावा म्हणून शेषनाग देखील भगवान विष्णुबरोबर अवतार घ्यायचे अश्याच शेषनागाचे लक्ष्मण आणि बलराम हे दोन अवतार आपण आज चर्चा करणार आहोत. सेवा भावात कमी पडू नये म्हणून भगवान याच्याबरोबर जन्म घेणारा शेषनाग अवतार संपल्यावर सेवा करण्यात दिरंगाई नको म्हणून भगवान विष्णूच्या आधी अवतार देहत्याग करायचा. बलराम असो की लक्ष्मण दोन्ही अवतारात राम आणि कृष्ण याच्या आधी देहत्याग करणाऱ्या शेषणगाची ही गोष्ट.
एकदा श्रीरामाना भेटायला एक योगी येतो तो योगी एकांतात श्रीरामाशी चर्चा करायची आहे पण त्यासाठी एक अट ठेवतो ती म्हणजे जो कोणी त्याची चर्चा ऐकेल किंवा त्यांना चर्चा करताना पाहिलं त्याला श्रीराम मृत्यूदंड देतील. योगीची ती अट मान्य करून सावधनेतेचा इशारा लक्ष्मणाला देऊन द्वारपाल म्हणून काम करण्यास सांगितले जेणेकरून कोणीही आत येणार नाही आणि चर्चा ऐकणार नाही. श्रीरामाची आज्ञा पूर्ण करण्यासाठी लक्ष्मण दारावर द्वारपाल म्हणून पहारा देऊ लागला. श्रीरामांबरोबर असलेल्या योगी स्वतः यम होते जे मूळ रुपात येऊन ब्रम्हदेवाच्या सांगण्यावरून ते श्रीरामाना भेटायला आले आणि त्याचा अवतार संपवण्याची वेळ आली आहे हे सांगितले. यम आणि श्रीराम यांची चर्चा चालू असताना लक्ष्मण धावत आत आला ज्यामुळे यम चर्चा सोडून अंतर्धान पावले पण श्रीरामाना त्यांनी ठेवलेल्या अटींची आठवण केली. श्रीराम याना आज्ञा मोडून लक्ष्मण का आत आला याचा खूप राग आला पण लक्ष्मणाने माफी मागत श्रीरामाना सांगितले की बाहेर आपणास भेटायला ऋषी दुर्वासा आले आहे आणि तात्काळ त्यांना तुम्हाला भेटायचे होते. त्यांना थोडे थांबण्यास विनंती केल्यावर त्याचा रागाचा स्फोट झाला आणि संपूर्ण रघुकुल आणि प्रजा याना शापवाणी देऊन नष्ट होण्यापासून वाचवण्यासाठी मी आपली आज्ञा मोडली. जे झाले ते झाले म्हणून श्रीराम दुर्वासा ऋषींना भेटले पण ते गेल्यानंतर त्यांना अतीव दुःख चिंता वाटू लागली. चिंताचुर श्रीरामाना पाहून गुरू वसिष्ठ यांनी लक्ष्मणाचा वध करण्याऐवजी त्याचा त्याग करण्याचा सल्ला दिला कारण चांगल्या व्यक्तींचा त्याग हा वधापेक्षा कमी नसतो. श्रीरामांनी गुरूंचा सल्ला मानून लक्ष्मणाला राज्यातून हद्दपार केले ज्यामुळे लक्ष्मण शरयू नदीच्या काठावर येऊन श्वासोच्छ्वास प्रकिया बंद करून प्राण सोडले. ही बातमी मिळताच श्रीरामाना अतीव दुःख झाले आणि त्यांनी शरयू नदीकडे धाव घेतली. आपल्या भावाला मृत्युमुखी पाहून श्रीरामनी जलसमाधी घेण्याचे ठरवले आणि अश्या पद्धतीने राम आणि लक्ष्मण यांचा अवतार संपला
क्रमशः
कृष्ण बलराम यांचा देहत्यागाची गोष्ट पुढील भागात
१५ ऑगस्ट २०२२
नमस्कार,
#सनातन धर्म प्राचीन आहे आणि त्यातील एक ना एक घटना याला पुरावा असतो अश्या खूप #गोष्टी आहेत ज्या लोकांना माहीत असतात पण धावपळीच्या या युगात लक्षात राहत नाही अश्याच गोष्टी ह्या थ्रेड मध्ये गुंफायचे आणि हिंदू धर्म, गोष्टी, संस्कार वाढवायचे अस मनात आले आहे. वेळ मिळेल तस लिखाण करेल आणि तुमच्या पुढे सादर करेल अशी अपेक्षा आहे.
आजची गोष्ट
द्वारपाल जय विजय
वैकुंठ निवासी भगवान विष्णू यांच्या निवासाच्या बाहेर द्वारपाल म्हणून जय आणि विजय हे दोघे बंधू काम करत असत. दोघे भगवान विष्णू यांचे खूप मोठे भक्त होते आणि द्वारपाल म्हणून सेवा करत असल्याने भगवान विष्णूच्या सर्वात जवळ असणारे भक्त म्हणून त्याच्या मनात अभिमान देखील होता. एक दिवस ब्रह्मपुत्र सनक,सनंदन, सनातन, सनत्कुमार भगवान विष्णूच्या दर्शनासाठी वैकुंठाला आले पण अभिमानाने गर्विष्ठ झालेल्या आणि द्वारपाल या नात्याने जय विजय यांनी चारही ब्रह्मपुत्रांना वेठीस धरले आणि राग अनावर झाल्यानंतर ब्रह्मपुत्रांनी जय विजय यांना पापयोनीत जन्म होण्याचा शाप दिला. पापयोनी म्हणजे पृथ्वीवर जन्म. शाप मिळाल्याने जय विजय याना अतीव दुःख झाले आणि ते दुःखाने आलाप करू लागले. द्वारपाल आणि आपले भक्त याच्या रडण्याच्या आवाजाने स्वतः भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी धावतच बाहेर आले.
बाहेर येताच राग अनावर झालेले चार ब्रम्हपुत्र आणि शोकाकुल जय विजय यामुळे काहीतरी विपरीत झाल्याचा संशय भगवान विष्णू यांच्या मनात चमकून गेला. भगवान विष्णू यांनी आपल्या मधाळ बोलण्याने परिस्थितीची माहिती घेऊन चारही कुमारांच्या राग शांत केला. जय विजय त्यांना दिलेले काम पूर्ण करत होते त्याचा दोष नाही अस समजण्यात भगवान विष्णू यशस्वी झाले यामुळे चारही कुमारांनी त्यांना माफ करण्याचे ठरवले पण भगवान विष्णूनी ब्राह्मण कुमारांनी बोललेले असत्य होऊ शकत नाही अस सांगून जय विजय यांना किमान 3 वेळा तरी भूलोकात विष्णू विरोधक म्हणून जन्म घ्यावा लागेल असे सांगितले म्हणूनच पुढे जाऊन द्वारपाल जय विजय याना भगवान विष्णू यांनी मनुष्य अवतार घेऊन शापातून मुक्त केले होते.
जय विजय यांचा पहिला जन्म हिरण्यकशिपू आणि हिरण्याक्ष या राक्षस योनीत जन्म झाला. भगवान विष्णूनी हिरण्याक्ष चा वध वराह अवतार घेऊन केला ज्यामुळे त्याचा बंधू हिरण्यकशिपू याने विष्णूंशी शत्रुत्व स्वीकारले पुढे जाऊन घोर तपश्चर्या करून ब्रह्माकडून वरदान मिळवले आणि वरदानाच्या अहंकाराचा तिन्ही लोकांत हाहाकार मांडला. स्वतःच्या राज्यात विष्णू भक्ती करण्यावर बंदी केली, तरीही बंदी झुगारून भक्ती करणाऱ्याना मारून टाकण्याची शिक्षा तो देऊ लागला.नियतीने मात्र त्याच्याच मुलाला विष्णू भक्त बनवले आणि पिता पुत्र विष्णू भक्तीमुळे एकमेकांचे वैरी बनले. अनेक अयशस्वी प्रयत्नानंतर हिरण्यकश्यपूने त्याच्या पुत्राला विष्णू कोठे आहे हे रागावून विचारत ह्या खांबात तुझा विष्णू आहे का असा प्रश्न केला त्यावर भक्त प्रल्हाद याने सृष्टीच्या चराचरात नारायण याचा वास आहे असे प्रत्युउत्तर दिल्याने हिरण्यकश्यपू ने रागाने खांबावर लाथ मारली आणि त्यातून सिहांचा चेहरा आणि मानवी धड असलेले भगवान विष्णू यांचा नरसिंह अवतार प्रगट झाला. ब्रह्मानी दिलेल्या वरदानाचा एक ना एक शब्द खरा ठरवत हिरण्यकश्यपूचा वध केला आणि जय विजय यांचा भूलोकतील पहिला जन्म संपवला.
पुढच्या जन्मात जय आणि विजय यांनी रावण आणि कुंभकर्ण याच्या रुपात जन्म घेतला ज्यांचा अंत भगवान विष्णूनी श्रीराम यांचा अवतार घेऊन केला.
शापाच्या शेवटच्या जन्मात जय आणि विजय यांनी शिशुपाल आणि दंतवक्र याच्या रुपात जन्म घेतला ज्यांचा अंत भगवान विष्णू यांनी द्वापारयुगामध्ये श्रीकृष्ण अवतार घेऊन केला. शिशुपाल हा पराक्रमी, शूर आणि खूप चांगला राजा होता, त्याच्या राज्यात सर्व लोक आनंदाने आयुष्य जगत होते, कोणीही खोट बोलत नसत, वर्ण व्यवस्था असूनही सामाजिक समानता होती पण रुक्मिणी विवाहामुळे शिशुपाल आणि श्रीकृष्ण यांच्यात वितुष्ट निर्माण झाले आणि त्या दिवसापासून शिशुपाल श्रीकृष्णाचा राग करू लागला. युधिष्ठिर याच्या राजसूय यद्याच्या वेळी शक्तिशाली राजा म्हणून श्रीकृष्णाला पूजने सहमतीने ठरल्यानंतर शिशुपाल याचा राग अनावर झाला आणि भरसभेत तो कृष्णाला शिव्या देऊ लागला. शिशुपालच्या आईला दिलेल्या शब्दानुसार त्याचे 100 पाप माफ करण्याच्या वचनामुळे श्रीकृष्ण शिशुपालकडे दुर्लक्ष करत होता यामुळे शिशुपाल अधिकच जोशात येऊन शिव्या देत राहिला. एक एक करत ज्यावेळी शिशुपालचे 100 अपराध पूर्ण होणार असतात त्यावेळी श्रीकृष्ण त्याला चेतावणी देतात ती झुगारून तो शिव्या देतच राहतो शेवटी श्रीकृष्ण आपल्या तेजस्वी सुदर्शन चक्राचे आव्हान करून शिशुपालाचे शीर धडापासून दूर करतात अश्याच प्रकारे दंतवक्र श्रीकृष्ण याच्या छातीवर गदा प्रहार करण्यासाठी धावत येत असताना श्रीकृष्ण दंतवक्र याचा वध करतात. अशापद्धतीने
द्वारपाल जय विजय यांची 3 वेळा भगवान विष्णू याच्या विरोधात जन्म घेऊन मृत्यू मिळतो आणि त्याचा शाप पूर्ण होतो. शाप पूर्ण झाल्यावर ते परत आपल्या द्वारपाल ह्या कामात गुंतवून घेतात आणि अहंकाराला सोडून देतात
यापुढील भागात श्रीराम आणि लक्ष्मण यांच्या देहत्यागाची गोष्ट तुमच्या पुढ्यात सादर करणार आहे.
